INNE KOREAŃSKIE RASY

Kiedy myślimy o koreańskich rasach, od razu wpada nam do głowy najbardziej znany Jindo! Mieszkańcy “kraju spokojnego poranka” posiadają jeszcze 7 innych ras psów, jednak nie są one uznane przez jakiekolwiek międzynarodowe organizacje kynologiczne, niektóre z nich do niedawna były na wymarciu, dlatego mało kto wie o ich istnieniu.

SAPSAREE [삽살이]

Podstawowe cechy: posłuszny, cierpliwy, kochający

Sapsaree [Sapsali] jest rodowitą koreańską rasą, znaną z długiej i kudłatej sierści, przypominającej małe lwiątka. W Korei nazywają je “lwimi psami”. Są to średniej wielkości psy z włosami zakrywającymi oczy, podobnie jak u Owczarka staroangielskiego. Występują różne umaszczenia np. złoty, brązowy, czerwony, szary lub mieszany.

Na pierwszy rzut oka wyglądają na łagodne i sympatyczne – i dokładnie tak jest. To jedna z najbardziej delikatnych i zabawnych ras koreańskich. Są znane z doskonałej cierpliwości i przyjaznego nastawienia do dzieci i innych zwierząt, co czyni je idealnymi psami rodzinnymi i do towarzystwa.

Są społeczne i niezwykle przyjacielskie w grupie psów i ludzi. Właściciele opisują swoje czworonogi jako oddane i lojalne, które robią co tylko mogą, aby zadowolić swojego pana. Nie są jednak najlepszymi psami stróżującymi.

W 1992 roku koreański rząd uznał psa Sapsaree za #368 skarb narodowy. Oprócz KKF (Korean Kennel Federation) rasa nie została dotychczas uznana przez inne organizacje. Były bardzo popularne za czasów rządów Królestwa Silla i posiadane w głównej mierze przez arystokratów.

Ciekawostki:

  • po wymordowaniu psów Sapsali przez Japończyków, rasa została odbudowana przy użyciu 8 pozostałych egzemplarzy;
  • uważano, że mają moc odstraszania złych mocy i duchów;
  • w Polsce, od 2017 roku, mieszka jeden przedstawiciel rasy – Maru
  • końcem 2021 roku koreańska poczta wydała znaczki kolekcjonerskie, przedstawiające 3 wybrane rodzime rasy; Jindo, Sapsaree oraz Donggyeong z krótkimi opisami każdej z nich.

“Sapsaree to rdzenna koreańska rasa psów pochodząca z Gyeongsan-si w prowincji Gyeongsangbuk-do, uznana za #368 Pomnik Przyrody. Nazwa rasy wzięła się od ich dużych głów i kudłatej sierści – “sap” oznaczający wykopać, i “sar” oznaczający ducha. Z taką etymologią Sapsaree jest również nazywany “łowcą duchów” i jest uważany za psa stróża Korei. Podczas gdy ich temperament jest wystarczająco odważny i śmiały, by ścigać duchy, ich łagodny i miły wygląd niesie ze sobą posłuszeństwo i lojalność. To psy średniej wielkości mierzące w kłębie od 55 do 63 cm i ważące od 22 do 30 kg. Są zróżnicowane ze względu na długość sierści. Długowłose Sapsaree, którym sierść zakrywa oczy są podobne do samca lwa z pełną grzywą, dlatego w dawnych czasach nazywano je “lwimi psami”. Krótkowłose o wyraźnych rysach i grubych ogonach są wyjątkowe, ponieważ mają grzywę jedynie wokół szyi i dolnej części ciała.”

Pierwszym przedstawicielem rasy jest “Maru“, który przyleciał do Polski w 2017 roku.

Jego właściciel, Pan Wiesław, mówi:
“Czekam na zainteresowanie koreańskim Sapsali, który jeszcze nie jest uznany przez FCI, a który ma trudną i wspaniałą historię. Od 2016 r. kiedy zainteresowałem się tą rasą (Maru jest ze mną od grudnia 2016) jestem do dzisiaj w stałym kontakcie z Korean Sapsaree Foundation.”

DONGGYEONGI [동경개] 

Podstawowe cechy: przyjazny, oddany, niezawodny

Donggyeongi to rzadka rasa, znana ze swojego krótkiego ogona. Nazwa pochodzi od przybrzeżnego miasta z którego się wywodzi, Gyeongju. Fizycznie wygląda niemal jak Jindo, pomijając króciutki ogon. W pewnym momencie w historii, psy tej rasy stały się bardzo popularne i miejscowi dokładali wszelkich starań, aby zachować je w pierwotnej formie. Na początku XX wieku (1900) Japończycy dokonali inwazji na Koreę i wymordowali te psy. Wierzyli, że bardzo przypominają Komainu [mityczne bestie strzegące przed demonami], co odebrali za obrazę. Niestety, po tej masakrze, nigdy całkowicie nie odbudowano rasy.

Przez ich ogromnie małą liczbę, nie ma zbyt wielu informacji na temat temperamentu i osobowości. Jednak niektórzy internauci spekulują, że są to przyjazne i lojalne czworonogi, dlatego z pewnością były wspaniałymi psami rodzinnymi. Ich pokaźna postura uczyniłaby ich doskonałymi psami stróżującymi.

Po Narodowym Dniu Wyzwolenia Korei w 1945 roku, psy Donggyeongi stanęły przed jeszcze większymi trudnościami. Ich krótkie ogony były postrzegane jako deformacje i uważano, że przynoszą pecha. Z tego powodu hodowcy zaprzestali hodowli, a właściciele przestali ich szukać jako zwierząt domowych.

Ciekawostki:

  • Donggyeongi jest jedną z zaledwie 34 ras psów, które naturalnie rodzą się z krótkim ogonem [ang. bobtail];
  • kiedy Donggyeongi stało się skarbem narodowym w 2012 roku, w Korei Południowej ich liczba wynosiła jedynie 460 psów;
  • końcem 2021 roku koreańska poczta wydała znaczki kolekcjonerskie, przedstawiające 3 wybrane rodzime rasy; Jindo, Sapsaree oraz Donggyeong z krótkimi opisami każdej z nich.

“Donggyeong, najstarsza rasa ze wszystkich ocalałych koreańskich psów, to rdzenna koreańska rasa psów pochodząca z Gyeongju. Uznana za #540 Pomnik Przyrody w 2012 roku. O jego historii świadczą wydobyte gliniane lalki z V/VI wieku ze starożytnych grobowców w Donggyeong (dawna nazwa dzisiejszego Gyeongju), stolicy Silla, skąd rasa wzięła swoją nazwę, oraz jest zapisana w starych dokumentach, w tym Samguk Sagi i Donggyeong Jabgi. Ich wygląd ogólny charakteryzuje się krótkim lub całkowitym brakiem ogona oraz różnorodnością umaszczeń od białego, rudego i czarnego po pręgowane. Zwykle mierzą od 44 do 49 cm i ważą od 14 do 18 kg. To psy niesamowicie przyjazne do ludzi i bardzo dobrze dogadujące się szczególnie z dziećmi i seniorami ze względu na swój uległy charakter. Donggyeong jest również wybitnym myśliwym, ponieważ jest bystry i ma wyjątkowe umiejętności szybkiego uczenia się. Koreański Instytut Ochrony Psów Donggyeong ustanowił system zarządzania rodowodami w celu prowadzenia badań hodowlanych.”

NUREONGI [누렁이] (Korean Yellow Spitz)

Podstawowe cechy: spokojny choć głośny, przyjazny, towarzyski

Nureongi, zwany także koreańskim żółtym szpicem, to rasa pochodząca z Korei. Ten średniej wielkości pies, jest niesamowicie podobny do Jindo. Mają jednak różnice w wyglądzie i cechach fizycznych, np. Nureongi jest znany ze swojej krótkiej sierści z żółtymi łatami. Większość z nich, ma również ciemniejsze znaczenia na pysku, które dają wrażenie zwierzęcia noszącego maskę.

Znane są ze swojego uwielbienia do szczekania, są bardzo głośne. Wielu Koreańczyków jak powód podaje silną chęć komunikowania się z innymi psami i ludźmi. Z drugiej strony jest to inteligentna rasa, jednak nie wiadomo jak zachowuje się w stosunku to innych zwierząt i obcych. Rzadko się zdarza, aby walczyły ze sobą żyjąc w nawet bardzo małym pomieszczeniu w gospodarstwie domowym. Niestety nie ma wielu informacji na temat ich usposobienia w środowisku rodzinnym.

Korea ma długą tradycję konsumowania psiego mięsa, znanego jako “Gaegogi”, które pochodzi z czasów starożytnych pierwszego wieku naszej ery. Niestety najczęstszym wyborem wśród psów do spożycia jest właśnie żółty szpic.

Ciekawostki: 

  • Nureongi jest jedyną rasą lądową w Korei, oznacza to, że rasa powstawała w miarę upływu czasu bez ingerencji człowieka;
  • to najstarsza koreańska rasa, której zapiski sięgają pierwszego wieku naszej ery.

JEJU DOG [제주개]

Podstawowe cechy: lojalny, zwinny, obronny

Nazwa rasy pochodzi od wyspy na południowym wybrzeżu Korei, na której zostały pierwotnie wyhodowane. Są uważane za drugą co do wielkości (zaraz po Mastifie koreańskim) rodzimą rasę i mają wiele cech wspólnych z Jindo. Główną różnicą są ich szerokie i szpiczaste czoła. Wielu uważa, że suki Jeju wyglądają jak lisy, podczas gdy samce wyglądają jak wilki.

Są znane ze swojej lojalności co czyni je idealnymi psami stróżującymi. Mogą nie tylko pilnować domu, ale są też bardzo dobrymi łowcami. W historii, wielu myśliwych znalazło w psach tej rasy zaufanego towarzysza polowań. Ich niesamowity zmysł węchu pozwala im z łatwością śledzić zwierzęta. Polowały na jelenie, borsuki i inną średniej wielkości zwierzynę.

Jeju to bez wątpienia wspaniałe psy rodzinne. Są przywiązane do rodziny, będą strzec swojego terytorium i ochraniać właścicieli. Niemniej jednak, są trudne do szkolenia i potrzebują doświadczonego właściciela. Nie są przyjazne z obcymi zwierzętami, nawet po wczesnym przygotowaniu socjalizacyjnym.

Jeju to prawdopodobnie najrzadsza koreańska rasa, w roku 2010 zanotowano jedynie 69 osobników czystej krwi. W pewnym momencie znalazły się na skraju wymarcia. W odbudowie pomogła bardzo agresywna kampania hodowlana, która przywróciła psa Jeju z martwych – niemal dosłownie. Jednak dopiero w 2010 roku otrzymały status skarbu narodowego, co zapewniło im ochronę w celu zachowania rasy.

Było kilka powodów, dla których te psy tak szybko znikały. W pewnym momencie stały się, drugimi po Nureongi, najchętniej zjadanymi psami na Półwyspie Koreańskim. Japończycy, którzy skolonizowali Koreę i wymordowali tamtejsze psy, też z pewnością nie pomogli w przetrwaniu tej rasy.

Ciekawostki:

  • rasa odbudowała się z jedynie 3 pozostałych sztuk znalezionych na wyspie Jeju w 1986 roku;
  • uważa się, że rasa przybyła na wyspę ponad 3000 lat temu, jednak historycy nie są pewni jak się tam dostały;
  • były wykorzystywane przez wojsko południowokoreańskie do różnych zadań, w tym poszukiwania i ratowania.

Kolejna nie będzie rasa, a odmiana~

zdjęcie: Hyungwon Kang

JEJU DOG RIDGEBACK [제주개 릿지백]

W lipcu 2021 koreański fotoreporter Hyungwon Kang podzielił się ciekawą informacją o odkryciu “nowego” typu psa Jeju – Jeju Dog Ridgeback, czyli pies z postawioną sierścią / pręgą wzdłuż kręgosłupa.
Hyungwon zajmuje się badaniem rodzimych koreańskich psów już od ponad trzech dekad.

Jeju Provincial Livestock Agency zajmuje się hodowlą rodzimych psów Jeju od 1986 roku, aby chronić je przed wyginięciem. Dzięki temu liczba psów tej rasy znacznie wzrosła, a aż połowa z nich okazała się być Ridgebackiem.

Prymitywnie wyglądające psy Jeju Ridgeback mają dłuższe ciała niż ich kuzyni Jindo, podczas gdy suki są podobnej długości. Wysokość psów Jeju Ridgeback jest o około 10% mniejsza niż Jindo, co jest ważną cechą zdolności biegania prymitywnego psa myśliwskiego.
Znamy tylko trzy inne ridgebacki na całym świecie: Rhodesian Ridgeback, Thai Ridgeback i wietnamski Phu Quoc Ridgeback.
Badanie genomu rodzimych psów Jeju z 2011 roku pokazuje niejednorodną naturę psów z wyspy. Od teraz wyzwaniem jest dalsze rozdzielanie psów Jeju na rasy celowe, aby uzyskać wyróżniające je charaktery i wygląd.

BULGAE [불개] (Fire Dog)

Podstawowe cechy: zbyt mało danych

Bulgae to ogniste psy, które występują w koreańskiej mitologii. Są to psie bestie z królestwa ciemności, które ścigają słońce i księżyc. Powodują zaćmienia, kiedy gryzą oba te ciała niebieskie.

Rasa pochodzi najprawdopodobniej ze starożytnej prowincji Daegu-Gyeongbuk w Korei Południowej. Nazwa rasy nawiązuje do oczywistego podobieństwa z mitycznymi bestiami; czerwono-kasztanowe umaszczenie i pazury, bursztynowy nos i oczy.

Fizycznie bardzo przypominają Jindo, z zawiniętym puszystym ogonem i szpiczastymi uszami, poza głębokim kasztanowym kolorem futra. Wygląd tych psów jest archaiczny i sugeruje pewien związek z Jindo, Shibą, azjatyckimi wilkami – w szczególności z wilkami zamieszkującymi tereny górzyste Sobaeksan. Średnia wysokość Bulgae wynosiła 50 cm – 55 cm w kłębie, a średnia waga 15 kg – 25 kg.

W latach dziewięćdziesiątych, rasie groziło całkowite wyginięcie, które było spowodowane niczym innym jak konsumpcją psiny przez Koreańczyków. W 2012 roku, rasa została odratowana dzięki staraniom Dongyang University, którzy byli odpowiedzialni za badania i kojarzenie ostatnich 20 egzemplarzy.

POONGSAN [풍산개]

Podstawowe cechy: żwawy, dominujący, uparty

W przeciwieństwie do innych koreańskich ras z tej listy, pies Poongsan jest jedynym, który pochodzi z Korei Północnej. Były to bardzo dobre psy myśliwskie wyhodowane na obszarze wyżynnym Kaema, na wysokości około 2000 m. Do dnia dzisiejszego jest to bardzo rzadka rasa, spotykana głównie w Chinach i Korei.

Wielu właścicieli opisuje je jako “wilcze” z dominującą i drapieżną naturą. Są pełne energii i mają skłonność do szybkiego ustanawiania dominacji nad innymi zwierzętami, w tym ludźmi. Zgodnie z tym należy twierdzić, że nie są to psy łatwe w obejściu i wymagają doświadczonego właściciela. Nie tylko szkolenie może być trudne, potrzebują one przynajmniej 2 godzin aktywności fizycznej dziennie. Niezapewnienie im możliwości zużycia pokładów energii może doprowadzić do zachowań destrukcyjnych.

Uwielbiają kopać dołki i trzeba pamiętać o dobrym zabezpieczeniu podwórka, to rasa która lubi samotne wędrówki. Jeżeli kiedykolwiek uciekną, będzie trudno je wyśledzić a następnie przyprowadzić do domu. Wczesna socjalizacja jest kluczowa, aby w przyszłości Poongsan mógł przebywać z innymi ludźmi i dziećmi. Tak długo, jak właściciel będzie konsekwentny w szkoleniu socjalizacyjnym, nie powinno być żadnych problemów w przyszłości. Podsumowując, jeżeli szukasz niezawodnego psa alfa, Poongsan jest idealny.

Poongsan jest rozpoznawany jako pies północnokoreański, natomiast Jindo jako południowokoreański. Wielokrotnie w historii, przywódcy Korei Północnej, darowali te psy innym narodom jako ofiarę pokoju lub prezent. Na przykład, podczas szczytu koreańskiego w 2000 roku, Kim Jong-Il (KRLD) przekazał dwa Poongsany Kim Dae-Jungowi (ROK). Mieszkały one w Prezydenckim Niebieskim Domu przez wiele lat przed przejściem na emeryturę w seulskim ZOO. Ostatecznie zostały uhonorowane specjalnym statusem jako gościa państwa.

Ciekawostka:

  • wiele osób uważa, że Poongsan jest wynikiem krzyżowania wilków z psami żyjącymi w górskich rejonach wyżyny Kaema;
  • miejscowa legenda głosi, że Poongsan powalił Tygrysa syberyjskiego.

KOREAN DOSA MASTIFF [미견 도사] (Mee Kyun Dosa)

Podstawowe cechy: przyjazny, łagodny, dominujący

Dosa to największy pies spośród wszystkich ras Półwyspu Koreańskiego. Osiąga wagę do 85 kg, przez co może się wydawać wyjątkowo przerażający. Jednak nie przypomina innych ras ze swojej kategorii, są to słodkie zwierzęta wyhodowane do towarzystwa i do wystaw. W Korei nazywa się je “łagodnymi olbrzymami” oraz “olbrzymami na kolana”, uwielbiają ludzi i poruszają się w majestatyczny sposób. Są nieco zamknięte na obcych, jednak bardzo szybko się otwierają. Pomimo swoich rozmiarów są idealne do domu z dziećmi oraz innymi psami.

W przeciwieństwie do Tosy, Mastif koreański jest łagodny, spokojny i kocha przebywać wśród ludzi. Najtrudniejszy jest jednak trening posłuszeństwa, ponieważ będzie próbował przejąć miejsce lidera paczki, z powodu wrodzonego instynktu do tworzenia hierarchii w stadzie. Należy być stanowczym, pokazać psu swoją dominację podczas szkoleń oraz mieć wyraźny cel zostania alfą w stadzie.

Ich skóra przypomina skórę Mastifa angielskiego – luźno okrywa tułów, głowę i szyję. Sierść jest krótka, ale niezwykle gładka z połyskiem. Umaszczenie występuje w kolorach m.in. czerwony mahoń, ciemnobrązowa czekolada.

Powstanie rasy Dosa przypisuje się na późne lata 1800. Niestety historycy i badacze nie są w stanie określić dokładnej daty wyhodowania koreańskiego mastifa. Niektórzy spekulują, że było to skrzyżowanie różnych ras psów użytkowych, które przybyły z Europy m.in. Bernardyna, Mastifa angielskiego oraz Dogue de Bordeaux. Jednak, najczęstszym przekonaniem jest to, że Dosa powstała od skrzyżowania japońskiej Tosy, Mastifa neapolitańskiego i Dogue de Bordeaux.

Od samego początku rasa była hodowana z naciskiem na wygląd i temperament, dlatego są świetnymi psami wystawowymi.

Ciekawostka: najdroższym psem, jakiego kiedykolwiek przywieziono do Indii był Mastif koreański, warty 10 milionów rupii indyjskich (140 000 USD).